Nola eragiten dio elikadura-eredu globalak klima-aldaketari, desberdintasun sozialen gorakadari eta hazkunde ekonomikoari? Zer eragin du maila globalean nagusi den ekoizpen- eta kontsumo-sistemak? Zer ezkutatzen du gure hozkailuak?
Herritartasun Globalerako Hezitzaileen Sareak (Katalunia taldea) Gure aztarna ekologikoa gida didaktikoari buruzko webinarra aurkeztu genuen azaroaren 21ean, Hondakinen Prebentziorako 2023 Europako Astearen esparruan. Ez da janari kontua bakarrik.
Bigarren Hezkuntzarako proposamen didaktikoa da, baina erraz molda daiteke Lehen Hezkuntzako goi-mailako ziklora. Materiala gure Kaidara.org webgunean dago. Bertan, ikasgeletan aplikatzeko beste baliabide batzuk dituzue eskura, deskarga librekoak eta doakoak, irakasleek egindakoak, garapen jasangarriari eta kontsumo arduratsuari buruzko hausnarketa- eta autoprestakuntza-prozesu batetik abiatuta.
Gidak elikagaien kontsumo arduratsua du ardatz, herritartasun globalaren ikuspegitik. Pentsamendu kritikoa aktibatzeko galderak egiten zaizkie ikasleei: Zer jaten dugu? Nondik datoz gure elikagaiak? Zer kostu energetiko du gure kontsumoak? Zer gertatzen da soberakinekin? Zer gertatzen da ontziekin? Nola jokatu dezakegu? Azken galdera hori funtsezkoa da sormena eta inguruneko ekintza eraldatzaileekiko konpromisoa aktibatzeko, gizarte- eta ingurumen-hobekuntzetan eragin dezaten.
Helburua da ikasleek kontsumoaren kausak eta ondorioak aztertzea, eta ikaskuntza horren ondorioz eguneroko ohiturak eta jardunbideak aldatzea, etxean zein etxetik kanpo, bai eta gizarte-justizian, ekitatean eta garapen iraunkorrean eragiten aritzeaz jabetzea ere. Transferentzia eta konpromiso hori funtsezkoak dira herritartasun globalerako hezkuntzaren ikuspegian.
Nola egituratzen da Gure aztarna ekologikoa gida?
Gidan ikasgelan garatzeko jarduerak aurkituko dituzue, lau multzotan banatuta:
- multzoa: Kontzeptuak argitzea
Motibazioa piztu da Bartzelonako Sant Ramon Nonat Ikastetxeko Eskamot verd bideoarekin, non nerabe talde batek festa baterako produktu batzuk erosteko antolatzen diren egoera bat planteatzen diguten. Bideoan zehar sei kontsumo-akats daude, eta gure ikasleek unitate didaktikoaren amaieran hauteman beharko dituzte, eskuratutako ezagutzekin. Hasierako jarduerak oinarrizko kontzeptuak argitzeko balio digu.
- multzoa: Egoeraren aurkezpena. Kausak eta ondorioak ulertzea
Gure elikadura-sistemaren kausak eta ondorioak, ekoizpen-eredua eta desberdintasun soziala, kutsadura eta klima-aldaketa ulertzeko zenbait jarduerarekin, hala nola Gosari desberdin bat, Asteko erosketa, Menu baten prezioa edo Zergatik erretzen da Amazonia?
- multzoa: Irtenbide eta alternatiba jasangarri eta arduratsuak identifikatzea
Sei jarduera dira, eredu nagusiaren alternatiba osasungarri eta iraunkorragoetan pentsatzera garamatzatenak: Kamera hartzen dugu, Janariarekin ez da jolasten!, Perkaren kasua, GJHak eta elikagaiak edo Eta horren aurrean, zer egin dezaket nik?
Azken jarduera és Eskamot verd delakoari erantzuten diogu. Bertan, hasierako bideoa proiektatzen da berriro, ikasleek, orain bai, sei akatsak antzeman ditzaten, eskuratutako ezagutzei esker.
- multzoa: Ekintza-proposamenak
Ikastetxean eta familien eguneroko bizitzan eragina izaten saiatzen diren ikasleen proposamen kolektiboen fase bat aktibatzen da, zerbitzurako ikaskuntzako proiektu bat asmatzeko eta praktikan jartzeko aukerarekin.
Espero dugu erabilgarria izatea kontsumo arduratsuaren eta elikagaien hondakinen gaia ikasgeletara eramateko. Edozein iruzkin egiteko, jar zaitezte harremanetan Hiritartasun Globalerako Hezitzaileen Sarearekin. Sarearen helburu nagusia herritartasun globala, planetarekin eta gizateriarekin arduratsua, aniztasuna errespetatzen duena, inklusiboa, kritikoa, parte-hartzailea, giza eskubideen alde mobilizatua eta justiziarekin konprometitua eraikitzen laguntzea da, hezkuntza-esparru formaletatik eta ez-formaletatik.